
Normal bir adet döngüsü sırasında, yumurtalıkların birinden bir yumurta salınır. Yumurta, bazı durumlarda sperm tarafından döllenmez. Bu durumda seviyeleri değişen hormonlar, rahimdeki doku ve kanın vücuttan atılmasına neden olur. Kanama dönemi ortalama 5 gün devam eder ve aylık periyotlarla tekrar eder.Aşağıdaki durumlarda adet düzensizliğinden söz edilebilir:
Adet döngüleri, genç kadınlarda adetin ilk birkaç yılında ve yine 40'lı yaşlarda, menopozdan önceki 3-5 yıl boyunca daha düzensiz olma eğilimindedir. Bazı kişilerde, yaşam tarzının değişmesi ya da stres gibi faktörlerin yanı sıra tıbbi bir durum da adet düzensizliği olarak da bilinen anormal rahim kanamalarına neden olabilir.Adet döngüsü, vücudun işleyişi hakkında bir fikir verebilir. Hormonal doğum kontrolünden kaynaklanmayan ani ve öngörülemeyen adet döngüsü değişimleri, tedavi edilebilir bir sağlık sorununun ilk belirtisi olabilir. Bu nedenle adet düzensizliğinin olabildiğince erken teşhis edilmesi faydalı olur.
Adet döngüsünün 28 ila 31 gün arasında değişmesinin dışında periyodik olarak düzensiz bir dönem yaşanmasına neden olabilecek birçok faktör vardır. Gebelik, hormonal dengesizlikler, enfeksiyonlar, hastalıklar, travmalar, stresli bir olay, yoğun egzersiz, uzun bir yolculuk ve bazı ilaçlar gibi çeşitli nedenlerle adet düzensizliği olabilir.Adet düzensizliğinin yaygın görülen nedenleri şunları içerir:
Adet döngüsünün uzunluğu ya da başlangıç dönemleri arasındaki sürenin sürekli değişmesi, adet düzensizliğinin öncelikli belirtisidir. Ortalama adet döngüsü 28 gün sürse de bundan biraz daha kısa ya da daha uzun olması normaldir. Genellikle 22-35 gün arası normal kabul edilir. Bununla birlikte kanamanın anormal derecede erken ya da geç gelmesi, düzensizliğe işaret eder.Ergenlikten sonra birçok kadın, dönemler arasında benzer bir süreyle düzenli bir döngü geliştirir. Ancak döngü, her seferinde birkaç gün değişebilir.Aşağıdaki belirtiler, adet düzenliği olduğunun göstergesi olabilir:
Adet düzensizliğinin teşhisi, genellikle pelvik muayene ile başlar. Hastaların tıbbi geçmişi, kullandığı tüm ilaçlar ve takviyeler de öğrenilmelidir. Spesifik semptomlara bağlı olarak teşhis testleri şunları içerebilir:
Kan testi: Bu testler; pıhtılaşma sorunlarını, anemiyi ya tiroit fonksiyonlarında meydana gelen bozuklukları tespit etmeye yarar.
Pap smear testi: Bu test, servikste çeşitli enfeksiyonların ya da kanser hücrelerinin olup olmadığının belirlenmesi için istenir.
Pelvik ultrason: Bu yöntemle rahmin, yumurtalıkların ve pelvisin görüntüleri incelenebilir.
Endometrial biyopsi: Rahimdeki olası sorunların değerlendirilmesi için endometriyal biyopsi istenebilir. Bu işlem sırasında, analiz edilebilmesi için bir rahim dokusu örneği alınır. Rahmin içini görüntülemek için tanısal bir histeroskopi de yapılabilir. Rahmin incelenmesi ve histeroskopi için polipin çıkarılması amacıyla geliştirilmiş bir tüp kullanılabilir.
Sonohisterogram: Bir sonohisterogram, uterus boşluğunun bir resmini elde etmeye yardımcı olmak için uterusa sıvı enjekte etmeyi içeren bir ultrasondur. Daha sonra görüntülerde polip ya da miyom aranabilir.
Hamilelik testi: Hamileliğin belirlenmesi için çoğu zaman rutin olarak gebelik testi yapılır.
Düzensiz dönemlerin pek çok olası nedeni olduğu için tedavi planı yapılmadan önce altta yatan nedenin belirlenmesi gerekir. Doktorlar, adet dönemlerini neyin etkilediğini öğrenmek için testler isteyebilir.
İlaç ve Hormon Tedavisi:
Düzensiz adet görülmesinin yaygın nedenlerinin başında hipotiroidizm ve polikistik over sendromu (PKOS) gelir. Bu hastalıkların tedavisi, hormon dengesinin düzenlenmesi amacıyla yapılır. Bu durumda doğum kontrol hapları veya diğer hormonlar verilebilir. Hipotiroidizm varsa, tiroid hormonları alınması gerekebilir.İlaç ve hormon tedavisi şunları içerir:
Ameliyat:
Adet düzensizliğinin nedenleri arasında fallop tüplerinde ya da rahimde meydana gelen yaralar da bulunur. Bu yapısal hasarların iyileştirilmesi amacıyla cerrahi, tercih edilen bir seçenek olabilir. Cerrahi ile üreme sisteminde bulunan yaraların çıkarılması mümkündür.
Yaşam Tarzı Değişiklikleri:
Stres, çok fazla egzersiz yapılması, düzensiz beslenme gibi nedenlerle adet düzensizliği meydana gelebilir. Altta yatan herhangi bir hastalık yoksa, bu durumda, yapılacak bazı değişikliklerle döngü düzene girebilir.Yaşam tarzı değişiklikleri şunları içerir: